Lòng se điếu là một phần đặc biệt của ruột non heo, thường được mô tả có hình dạng giống ống se điếu – một loại ống hút thuốc lào truyền thống ở Việt Nam. Phần lòng này có thành dày, gân nổi rõ bên ngoài, và bên trong chứa lớp bột màu trắng, tạo cảm giác giòn, ngọt, béo ngậy nhưng không ngấy khi ăn. Lòng se điếu nằm ở đoạn đầu của ruột non, ngay sau dạ dày, và được xem là một loại nội tạng hiếm gặp, chỉ xuất hiện ở một số con heo nhất định.
Lòng se điếu có phải dồi trường không?
Mặc dù cả lòng se điếu và dồi trường đều là những món ăn được yêu thích từ nội tạng heo, chúng hoàn toàn khác nhau. Lòng se điếu là một đoạn ruột non đặc biệt, có hình dạng xoắn và dày, chỉ xuất hiện ở một số con heo cái gầy yếu, sống lâu năm. Trong khi đó, dồi trường (hay tràng heo) là phần tử cung của con heo, có kết cấu dai giòn, màu trắng sữa, và to hơn lòng non. Dồi trường có giá rẻ hơn, thường dao động từ 200.000 – 300.000 đồng/kg, và phổ biến hơn trên thị trường. Do đó, nhầm lẫn giữa hai món này có thể khiến người mua trả giá cao cho sản phẩm không đúng.
Con lợn nào có lòng se điếu?
Lòng se điếu được cho là chỉ xuất hiện ở những con heo cái sống lâu năm, gầy yếu, thường được nuôi theo kiểu truyền thống (ăn rau, cám gạo, thức ăn thừa) thay vì nuôi công nghiệp bằng cám công nghiệp. Một số ý kiến cho rằng lòng se điếu là kết quả của một dạng đột biến hoặc do heo gặp vấn đề sức khỏe, nhưng không có bằng chứng rõ ràng rằng chúng bị bệnh hay nhiễm ký sinh trùng. Tuy nhiên, lòng se điếu cực kỳ hiếm, với các lò mổ lớn cho biết có thể mổ hàng trăm, thậm chí hàng nghìn con heo mới gặp một bộ lòng se điếu. Heo nuôi công nghiệp hầu như không có loại lòng này, trong khi heo nái hoặc heo nuôi ở nông hộ theo phương pháp hữu cơ có khả năng cao hơn.
Lòng se điếu giá bao nhiêu?
Giá lòng se điếu trên thị trường dao động khá cao do sự hiếm có của nó. Theo ghi nhận, giá bán sỉ thường nằm trong khoảng 1,2 triệu – 1,8 triệu đồng/kg, nhưng trên các nền tảng mạng xã hội hoặc tại một số quán ăn, giá có thể lên đến 2,5 triệu – 4 triệu đồng/kg, thậm chí 5 triệu đồng/kg ở một số trường hợp. Giá cao này xuất phát từ nguồn cung hạn chế, vì mỗi con heo chỉ có một đoạn lòng se điếu ngắn, và không phải con heo nào cũng có. Tuy nhiên, giá cả biến động tùy thuộc vào chất lượng, độ tươi ngon, và nguồn cung cấp.
Phèo 2 da và lòng se điếu
Phèo 2 da là một tên gọi khác của lòng se điếu, phổ biến hơn ở miền Nam, trong khi “lòng se điếu” được dùng nhiều ở miền Bắc. Cả hai đều chỉ cùng một loại nội tạng: đoạn ruột non dày, có gân, giòn ngọt, và hình dạng giống ống se điếu. Tuy nhiên, gần đây, phèo 2 da bị nghi ngờ là sản phẩm “phù phép” từ lòng non thông thường, sử dụng hóa chất để tạo độ dày và kết cấu giống lòng se điếu, nhằm bán với giá cao. Những cáo buộc này đã làm dấy lên lo ngại về an toàn thực phẩm, đặc biệt khi nhiều quán ăn rao bán phèo 2 da với số lượng lớn, điều bất thường với một món vốn rất hiếm.
Vụ lòng se điếu gây tranh cãi tại Hà Nội
Gần đây, lòng se điếu trở thành tâm điểm tranh cãi trên mạng xã hội, đặc biệt sau một video quảng cáo về “bộ lòng se điếu dài 40 mét” tại quán Lòng Chát ở Hà Nội, được cho là lấy từ một con heo cái nặng hơn 100 kg. Video này gây xôn xao vì nhiều chuyên gia và người trong ngành giết mổ khẳng định lòng se điếu thật không thể dài đến vậy, thường chỉ khoảng 1 mét và rất hiếm. Chủ quán sau đó thừa nhận đã “nói quá” (thực tế dài hơn 20 mét) để quảng bá.
Sự việc này dẫn đến một làn sóng nghi ngờ về nguồn gốc và chất lượng lòng se điếu trên thị trường. Đầu bếp nổi tiếng Võ Quốc thậm chí tuyên bố tặng 1 tỷ đồng cho ai quay được cảnh lấy lòng se điếu trực tiếp từ lò mổ, nhằm làm rõ tính minh bạch. Nhiều ý kiến cho rằng lòng se điếu đang bán tràn lan có thể là lòng non thông thường được ngâm hóa chất để giả mạo, gây nguy cơ cho sức khỏe người tiêu dùng.
Sở An toàn Thực phẩm TP.HCM đã vào cuộc từ ngày 7/5/2025, tiến hành kiểm tra, truy xuất nguồn gốc, và lấy mẫu kiểm nghiệm để xác minh liệu lòng se điếu có chứa phụ gia hay chất độc hại hay không. Vụ việc này không chỉ làm lung lay niềm tin của người yêu thích món ăn mà còn đặt ra câu hỏi về tính minh bạch trong ngành thực phẩm.
Lòng se điếu là một đặc sản nội tạng heo độc đáo, được yêu thích nhờ hương vị giòn ngọt, béo ngậy. Tuy nhiên, sự hiếm có và giá trị cao của nó đã dẫn đến nhiều tranh cãi về nguồn gốc, chất lượng, và an toàn thực phẩm. Để thưởng thức lòng se điếu an toàn, người tiêu dùng nên chọn mua từ các nguồn uy tín, kiểm tra kỹ hình dạng (căng tròn, dày, có vân hoa), và yêu cầu chứng minh nguồn gốc. Trong bối cảnh các cơ quan chức năng đang điều tra, việc trở thành người tiêu dùng thông minh là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe và tận hưởng món ăn này một cách trọn vẹn.
